Tìm Hiểu Cách Đọc Báo Cáo Tài Chính Doanh Nghiệp

Mỗi doanh nghiệp hoạt động cần xây dựng báo cáo tài chính, đánh giá hiệu quả kinh doanh, từ đo điều chỉnh và đưa ra chiến lược marketing, bán hàng, sản xuất phù hợp.

Làm việc trong lĩnh vực tài chính kế toán, bạn cần biết cách đọc báo cáo tài chính để nắm bắt các thông số quan trọng, tình hình kinh tế doanh nghiệp. Qua đó giúp quản trị rủi ro tài chính một cách hiệu quả hơn.

Đọc báo cáo tài chính có khó khăn không? Chia sẻ dưới đây sẽ giúp người mới làm quen và nắm rõ cách xem báo cáo tài chính doanh nghiệp đơn giản, hiệu quả.

Báo cáo tài chính là gì và phân loại cụ thể

Báo cáo tài chính là tài liệu quan trọng của một đơn vị, doanh nghiệp trong quá trình kinh doanh. Yêu cầu người quản lý, chủ doanh nghiệp cần hiểu về báo cáo tài chính và các loại hiện có, cùng ý nghĩa để đọc và sử dụng hiệu quả.

Báo cáo tài chính là gì?

Báo cáo tài chính là bản tổng hợp tình hình tài chính của doanh nghiệp, hoạt động sản xuất, kinh doanh trong một khoảng thời gian. Nội dung báo cáo tài chính mô tả về vốn chủ sở hữu, tài sản cố định, lợi nhuận, doanh thu, nợ phải trả, nợ phải thu hồi…

Báo cáo tài chính mô tả chi tiết tình hình tài chính doanh nghiệp, giúp người quản lý đánh giá được tình hình hoạt động kinh doanh có mang lại hiệu quả.

Dòng tiền được mô tả chi tiết qua báo cáo tài chính. Hiểu cách đọc báo cáo tài chính sẽ giúp người xem biết tiền đã được sử dụng cho mục đích gì, có mang lại hiệu quả không? Tiền được thu từ nguồn nào? Nguồn nào còn yếu kém cần được cải thiện?

Báo cáo tài chính được thực hiện bởi kế toán tài chính, định kỳ hàng tháng, hàng quý, theo yêu cầu giám sát của chủ doanh nghiệp. Một báo cáo tài chính hoàn chỉnh sẽ bao gồm các thành phần: 

• Báo cáo tài chính của doanh nghiệp
• Báo cáo tài chính của kiểm toán độc lập
• Bảng cân đối kế toán do kế toán viên thực hiện
• Báo cáo tình hình kết quả của các hoạt động kinh doanh
• Báo cáo về lưu chuyển tiền tệ
• Bản thuyết minh về báo cáo tài chính.

Phân loại báo cáo tài chính quan trọng

Báo cáo tài chính (Financial statement) được tạo ra bởi hệ thống kế toán chuyên nghiệp. Nội dung bản báo cáo mô tả chi tiết về hiệu suất hoạt động, sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.

Báo cáo tài chính được chia thành 3 loại chính, người quản lý, giám đốc cần hiểu để đọc báo cáo tài chính công ty đúng:

• Báo cáo thu nhập (Income statement) – Mô tả nguồn thu nhập của doanh nghiệp từ những đâu, số lượng như thế nào?
• Bảng cân đối kế toán (Balance sheet) – Mô tả tài sản, các khoản công nợ và giá trị thực của doanh nghiệp cho đến thời điểm báo cáo.
• Báo cáo lưu chuyển tiền tệ (Cash flow statement) – mô tả dòng tiền vào và ra của doanh nghiệp vận hành như thế nào? Từ đó giúp người quản lý đánh giá hiệu quả sử dụng tiền mặt.

Trên đây là 3 loại báo cáo tài chính quan trọng được sử dụng để xây dựng mô hình tài chính doanh nghiệp. Ngoài ra, doanh nghiệp còn có thêm báo cáo thay đổi vốn chủ sở hữu cũng được quan tâm.

Với các công ty đại chúng, niêm yết cổ phiếu cần công bố công khai báo cáo tài chính cho chủ nợ, cổ đông. Do vậy, không chỉ giám đốc công ty, người làm kinh tế mà những nhà đầu tư, cổ đông cũng cần biết cách đọc báo cáo tài chính để đánh giá tình hình kinh tế, hoạt động của doanh nghiệp có hiệu quả.

Hướng dẫn cách đọc báo cáo tài chính theo từng loại

Mỗi loại báo cáo tài chính sẽ có đặc trưng khác nhau, mô tả nội dung riêng biệt mà nhà đầu tư cần cân nhắc kỹ lưỡng.

Học cách đọc báo cáo tài chính của công ty là một kỹ năng cần có để giám sát hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, theo dõi điều chỉnh chiến lược phù hợp. Hướng dẫn dưới đây sẽ giúp bạn đọc 3 báo cáo tài chính cơ bản hiệu quả:

Cách đọc báo cáo tài chính thu nhập 

Dựa trên báo cáo thu nhập, người xem sẽ thấy được lợi nhuận, doanh thu của doanh nghiệp trong khoảng thời gian nhất định. Trong đó:

• Phần trên cùng của báo cáo sẽ mô tả tổng doanh thu mà doanh nghiệp kiếm được, chưa khấu trừ các khoản.
• Xem xét các khoản chi phí mà doanh nghiệp phải chi tiêu cho: lương công nhân, quảng cáo, marketing…
• Đường khấu hao là chi phí tài sản hoạt động trong thời gian tạo ra thu nhập của doanh nghiệp.
• Phần loại nhuận của doanh nghiệp sau khi đã khấu trừ các khoản chi tiêu.
• Kiểm tra các khoản phải trả, số thuế thu nhập doanh nghiệp phải khấu trừ.
• Dòng cuối cùng của báo cáo sẽ là lãi hoặc lỗ ròng của doanh nghiệp.

Cách đọc bảng cân đối kế toán

Bảng cân đối kế toán sẽ mô tả phần nợ và tài sản của công ty. Cách đọc bảng cân đối kế toán đơn giản:

• Bảng cân đối kế toán sẽ phân chia các khoản nợ ở bên trái, tài sản ở bên phải, đồng thời xếp so le để dễ đánh giá.
• Đọc cột tài sản sẽ bao gồm các khoản: tài sản cố định, tiền mặt, các khoản đầu tư, tài sản thuộc sở hữu của công ty. Các khoản sẽ được liên kê theo khả năng thanh khoản cao xuống thấp.
• Đọc cột phải trả sẽ bao gồm: lương, thưởng công nhân, tiền thuê mặt bằng, nợ nhà cung cấp, nhà thầu, các khoản thuế… Trong đó, nợ ngắn hạn trả trong 1 năm, nợ dài hạn sẽ mất hơn 1 năm để thanh toán.

Cách đọc báo cáo tài chính lưu chuyển tiền tệ

Báo cáo lưu chuyển tiền tệ sẽ mô tả phần dòng tiền vào ra của doanh nghiệp, cách sử dụng tiền mặt cho hoạt động sản xuất của công ty. Cách đọc báo cáo cáo tài chính lưu chuyển tiền tệ của công ty:

• Dựa trên báo cáo tài chính, xác định được dòng tiền mặt có sẵn của doanh nghiệp, xu hướng dịch chuyển ra vào của tiền như thế nào?
• Dòng tiền từ hoạt động kinh doanh sẽ phân tích việc sử dụng tiền mặt cho kinh doanh, tạo ra lãi hay lỗ ròng.
• Dòng tiền từ hoạt động đầu tư liên quan đến các khoản đầu tư tài sản cố định, máy móc sản xuất…
• Dòng tiền từ hoạt động tài chính sẽ giúp hiểu được các khoản doanh nghiệp sử dụng mua các khoản tài chính, nợ ngân hàng…

Lưu ý khi xem báo cáo kinh tế tài chính doanh nghiệp

Báo cáo tài chính doanh nghiệp được kế toán viên tổng hợp, xây dựng theo chế độ kế toán riêng của doanh nghiệp. Nội dung báo cáo tài chính cần nhất quán, thống nhất và có độ chính xác cao, để nộp cơ quan thuế và liên quan đến hoạt động kiểm toán.

• Với chủ doanh nghiệp, khi đọc báo cáo tài chính của công ty và thấy có sự khác biệt, thắc mắc về báo cáo cần yêu cầu kế toán viên giải trình. Sử dụng các công cụ hỗ trợ như hóa đơn, chứng từ để đối chiếu.
• Doanh nghiệp cần có kế hoạch tự kiểm toán tối thiểu 1 lần trên năm, để đảm bảo tính minh bạch, độ chính xác của hóa đơn chứng từ.
• Đọc báo cáo tài chính cần nắm rõ các thuật ngữ liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp.

Việc đọc báo cáo tài chính không quá phức tạp nhưng cần hiểu về nội dung và ý nghĩa của báo cáo, các quy định về lập báo cáo… để có cái nhìn, đánh giá chính xác về tình hình hoạt động kinh tế của doanh nghiệp.

Hy vọng những chia sẻ trên đây về cách đọc báo cáo tài chính sẽ hữu ích cho chủ doanh nghiệp, người làm kinh tế và nhà đầu tư quan tâm.

Trân trọng cảm ơn!

Công Ty CP. Nef Digital

• VPGD: Số 11 Hà Kế Tấn, Thanh Xuân, Hà Nội
• Hotline: 0246655 2266
• Email:  Sales@nef.vn
• Website: https://nef.vn